२३.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १६१

सरस्वती प्रतीक्षा

सरस्वती प्रतीक्षाका लेखहरु :

म मृत्युलाई पनि प्रेम गर्छु

‘हेर्ने कथा’ का शृंखलाहरूमा पछिल्लोपटक अत्यधिक रुचाइएको एक वृत्तचित्र हो– ‘बाघको बंगारा’ । जंगली मौरीको मह काढ्ने मह सिकारीहरूको चुनौतीपूर्ण यात्रा र संघर्षको वरपर घुम्छ वृत्तचित्र । जीवन बाँच्न जीवनलाई नै दाउमा राखेर भीरमौरीको मह काढिरहेको एक पात्र भन्छ, ‘हामी जइ दिन जन्म्या हौं, उसै दिन मर्‍या हौं ।’

एक्लै, सिर्फ एक्लै

कफी सपको एक कुनामा एक जना मान्छे बसिरहेका छन् । न उनी मोबाइल चलाइरहेका छन्, न ल्यापटपमा छन् । मनोरोगीझैं बसेर केवल कफी मात्र पिइरहेका छन् ।’ ‘द वाल स्ट्रेट’ का खेलकुद स्तम्भकार जेसन गेले सन् २०१५ मा गरेको यो ट्वीट तत्कालीन समयमा निकै विवादास्पद बन्न पुग्यो । कुनै पनि ग्याजेटबिना आफैंसित रमाएर बसिरहेको मान्छेलाई मनोरोगीको दर्जा दिनु आफैंमा कति उदेकलाग्दो विषय हो ? अहिलेका अधिकांश मान्छे यही उदेकको साइबर गुफामा कैद छन् ।

सप्रसंग सत्यमोहन

त्यसो त जीवन र मृत्यु सँगसँगै हिँड्छन् । मृत्युभन्दा जीवन अगाडि हिँड्दासम्म केही फरक पर्दैन, तर जीवनभन्दा मृत्यु एक कदम अगाडि हिँड्नासाथ मान्छेको कथामा पूर्णविराम लाग्छ । मान्छेको मात्रै होइन, चराचर जगत्का सम्पूर्ण प्राणीहरूको कथामा पूर्णविराम लाग्छ ।

उमेर गोडा चालीस

केही समयपहिले एउटा गीतले तहल्का मच्चाएको थियो । हिमाल साउदको शब्द र कालीप्रसाद बाँस्कोटाको सङ्गीतमा हेमन्त रानाले गाएको ‘सुन साइँली चालीस कटेसि रमाउँला’ यसको मर्म र मर्मको गहिराइका कारण धेरैको प्रिय गीत बन्न पुगेको थियो । गीत सुन्दा सामान्यजस्तो लागे पनि यो गीतपछाडि सामाजिक, मानसिक, मनोवैज्ञानिक, शारीरिक, आर्थिक, सांस्कृतिक सबैखाले संवेदनाको मिश्रण घुलित छ ।

‘मिथ्या’ जगत्‌को परिभ्रमण

सत्य र मिथ्याबीचको द्वन्द्व मानव समाजमा अनादिकालदेखि नै चल्दै आएको हो । देवासुर संग्रामको प्रतीकात्मक अर्थ यही सत्य र मिथ्याबीचको द्वन्द्व हो, जुन मान्छेभित्र घटित हुन्छ र मान्छेबाहिर पनि । लेखक दीपक पराजुलीको नवीनतम उपन्यास ‘मिथ्या’ को परिभ्रमण गर्दा मिथ्या जगत्मा विभिन्न परिदृश्य देखा पर्छन् । एकातिर सत्य कमजोर छ, निरीह छ, अनेकन बनावटी पत्र–पत्रले छोपिएर निस्सासिँदो छ । अर्कोतिर अहिलेको विश्वमा दिनानुदिन शक्तिशाली बन्दै प्रभुत्व जमाइरहेको छ– मिथ्या । मिथ्या जगत्का परिदृश्य अलिअलि बुझिने, अलिअलि नबुझिने जादुयी फिल्मका दृश्यजस्तै छन् ।