१४.०६°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १५७

घृणाको हार – प्रेमको जीत

सन्दर्भ : ९/११ 
दिवाकर बागचन्द

काठमाडौँ — छिया छिया भएको मनले घाऊ कोट्याउँछ । घाऊ कोट्याउँदा पीडा झन असह्य हुन्छ।  यसको अनुभूती चोट पाएकाहरुलाई हुन्छ। ति आत्माहरुलाई थाहा हुन्छ, जस्ले अनहाकमा ज्यान गुमाए ।  हजारौ सपनाहरुलाई अधुरै छोडेर, संसारबाट बिदा लिन वाध्य भए ।

घृणाको हार – प्रेमको जीत

११ सेप्टेम्बर सन् २००१ मंगलबारका दिन एउटा भयानक दृष्य टीभी स्क्रिनमा देखा पर्‍यो, जस्ले एक पलका लागि पृथ्वीको धड्कन रोकी दियो । मानौ बन, जङ्गल, नदी नाला, सम्पूर्ण प्राणी, मानब जातिलाई सोधी रहेका थिए, हे मनुस्य तिमीले यो के गर्यौ ? मानब जाति आफुलाई प्रश्न गर्न वाध्य भयो । के मानब यति क्रुर हुन सक्छ ? यति निर्दयी हुन सक्छ? बिडम्बना १७ वर्षदेखि मानबता आजसम्म यही प्रश्न गरी रहेछ ।


यही दिन अमेरिकाको म्यानह्याटनस्थित टुइन् टावरमा दुई प्लेन ठोकेर आतंककारीहरुले २९९६ मानबको ज्यान लिए, ६६०० लाई घाइते बनाए । ९/११ को आक्रमणमा ज्यान गुमाएका र घाइतेहरु ११० तल्लामाथि त्यस दिन, टुइन् टावरमा स्वतन्त्र रुपमा काम गर्दै जीवनका सपनाहरु बुनिरहेका थिए । तर एक “घृणाको ब्यापारी" सौदागरले दुई मिनेटमा ति सपनाहरुलाई धुलोमा मिलाई दियो । त्यो दिन मानबीय सम्बेदना र सद्भावको अबसान भयो । ति आतंककारीको बारेमा चर्चा गर्नु , तीनलाई मानब भनेर स्वीकार गर्नु हो , जुन म गर्न चाहन्न । एउटा मानबले यस्तो दानबीय कार्य गर्नै सक्दैन ।

उसो त संसारले प्रथम र दोस्रो विश्व युद्धको त्रासदी नदेखेको होइन । त्यसको परिणाम नभोगेको होइन । ति युद्धका बिबिध कारण थिए । नश्लबाद, अधिनायकबाद, एकाधिकारबाद, बिस्तारबाद र व्यक्तिगत महत्वकांक्षा केही प्रमुख हुन् । यि दुबै युद्धहरुमा, युद्धरत पक्ष स्पस्ट थिए । यसमा केही हदसम्म भए पनि सर्बसाधारणलाई ज्यान जोगाउने उपायहरु प्राप्त थिए । तर ९/ ११ घृणाको निष्कपट “मेनिफेस्टेशन “ प्रकटिकरण थियो । कसले किन र केका लागि निर्दोषहरुको ज्यान लियो, उत्तर खोज्न मनोबैज्ञानिक चिरफार गर्नुपर्ने हुन्छ । टुइन टावरमाथिको यो हमला शितयुद्ध भन्दा घातक साबित हुन पुग्यो । यस्ले बिश्वलाई यसरी बिभाजित गर्‍यो कि, मानबले, मानबलाई गर्नुपर्ने, न्युनतम् विश्वास र सद्भभाव पनि लुप्त हुन पुग्यो । केही अतिबादीहरुको हर्कतले, कुनै एक धर्म बिशेष र त्यसका अनुयायीहरुलाई मानबता बिरोधीका रुपमा चित्रित गरिन थालियो । यतिसम्म कि त्यो समुदायका मानबताबादी परोपकारीहरु पनि आफ्नो पहिचान लुकाउन वाध्य भएका थुप्रै दृस्टान्त अमेरिकामा सुन्न र देख्न पाईन्छ।

सम्पूर्ण समुदायको दानवीकरण गरियो । ९/११ सबैका लागि डर अर्थात “खौफको” प्रतिक भएको छ । ९/११ का सामाजिक, आर्थिक, साँस्कृतिक प्रभाव त पर्यो नै, थुप्रै देशले आतंकवाद नियन्त्रणको लागि कठोर कानुन निर्माण गरे । बेलायत, क्यानडा र अमेरिकाले पनि कडा कानून ल्याए । होमल्यान्ड सिक्युरिटी एक्ट र यूएस्ए पेट्रिओट एक्टले फेडेरल सरकारलाई बढी अधिकार दियो । देशको सुरक्षाका लागि कानुन बनाउनुलाई सकारात्मक नै मान्नु पर्छ। तर संसार साघुरियो, सोच साँघुरियो मन सानो भयो, समाज अब खुला रहेन । राजनीति रिवर्स गेअरमा जान थाल्यो । राजनीति अकल्पनीय पथतर्फ अग्रसर हुन थाल्यो । एकल भाषा, एकल धर्मको समिश्रणबाट बनेको एउटा कुरुप राष्ट्रबादले स‌क्रमित हुन पुग्यो । नतिजा विश्व भर राजनीतिले अधिनायकबादी, स्वेछाचारी नेता एक पछि अर्को गरि पैदा गर्दैछ । लोकतन्त्र भोटिङ मशिनमा मात्र सिमित हुन थालेको छ ।


के ९/११ मा ज्यान गुमाएका र घाइतेले यस्तो विश्वको कल्पना गरेका थिए? आजको दिन पीडालाई कोट्याउने भन्दा अधुरै रहेका ति हजारौ सपना साकार पार्ने अठोटको दिन हो । अमेरिकाका फाउन्डिङ् फादर्सहरुले “विश्वको महानतम् देश” भन्ने गरेको देश अमेरिकाले, फाउन्डिङ् फादर्सहरुको त्यो बिरासतलाई अगाडि बढाउन प्रेमलाई अमेरिकी शासन बिधिको मन्त्र बनाउनु जरुरी देखिन्छ । अमेरिकाले टुइन टावर रहेकै स्थानमा अर्को टावर निर्माण गरेर त्यस् को नाम “वन वर्ल्ड ट्रेड सेन्टर” “ फ्रिडम टावर” राखेर सकारात्मक सन्देश दिइसकेको छ ।


साँचो भन्ने हो भने आजको दिन याद गर्न लायक दिन नै होइन । पीडालाई प्रेममा रुपान्तरित गर्ने दिन हो । केही समय पहिले अमेरिकी गायक, स्टिवी वन्डरले गायक अरेथा फ्र्यान्क्लिनलाई श्रद्धान्जली दिदै भनेका थिए, हो, हामी सबै चीजहरूको बारेमा गलत कुरा गर्न सक्छौ, र त्यस्ता कुरा धेरै छन् । तर केवल उद्धार गर्न सक्ने, एक मात्र कुरा प्रेम हो । केवल हाम्रो राष्ट्रमा मात्र होइन, संसारभरि, फेरि हामीले प्रेमलाई महान बनाउन आवश्यक छ।


कुनै पनि देश आँफैमा महान हुँदैन, महान बिचार र महान कामले महान बन्छ देश । आज मानब जातिले स्टिवी वन्डरका महान उद्गारलाई मनन् गर्नुपर्ने देखिन्छ । सम्पूर्ण विश्वले अमेरिकी गायक, स्टिवी वन्डरको स्वरमा स्वर मिलाएर भनौ “लेट्स मेक लव ग्रेट अगेन” । आउनुहोस्, प्रेमलाई फेरी महान बनाउँ ।

प्रकाशित : भाद्र २५, २०७५ २१:१०
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?