विराटनगर — मुख्यतया लोडसेडिङमा आएको कमीले सुनसरी–मोरङ औद्योगिक करिडोरको उत्पादन सन् २०१७ मा २० प्रतिशतसम्म बढेको छ । भएको उद्योगको उत्पादन बढेसँगै नयाँ लगानी पनि थपिएको छ । यसअघि ऊर्जा अभावमा उद्योगहरूले आधा उत्पादन कटौती गर्नुपरेको थियो ।
‘विद्युत् नियमित भएकाले सन् २०१७ अघि क्षमताको ५० प्रतिशतमात्र उत्पादन गर्दै आएका उद्योगले ७५ प्रतिशत पुर्याएका छन्,’ नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका केन्द्रीय सदस्य अविनाश बोहराले भने, ‘थपिएका नयाँँ उद्योग र पुरानाले विस्तार समेत गर्दा १० अर्बभन्दा बढी लगानी भएको अनुमान छ ।’ यो वर्ष करिडोरमा सिमेन्ट, चाउचाउ, टायर, रड, चप्पल, प्लास्टिक, स्टिल, खानेतेल, ब्याट्री, पशुपक्षी दानालगायत उद्योगहरू थपिएका छन् । अन्य धेरै चालु अवस्थामा रहेका उद्योगहरूले समेत क्षमता बढाएका छन् ।
करिडोरमा ६० करोडको लगानीमा नयाँँ सिमेन्ट उद्योग स्थापना भएको छ । मोरङको बूढीगंगा गाउँपालिकाको हात्तीमुढामा स्थापना भएको उद्योगले अन्नपूर्ण ब्रान्डको पीपीसी सिमेन्ट बजारमा ल्याउन लागेको हो । दैनिक १२ हजार बोरा सिमेन्ट उत्पादन गर्ने लक्ष्य लिएको सञ्चालक राजेन्द्र राउतले बताए । मोरङको हात्तीमुढामै तीनवटा सिमेन्ट उद्योग थपिँदै छन् । मुरारका ग्रुप र हरिवंश राठीले पनि सिमेन्ट उद्योग स्थापना गर्न लागेका छन् । उद्योगपति प्रदीप मुरारकाको एक अर्ब लगानीमा सिमेन्ट उद्योग स्थापना हुँदै छ भने उद्यमी हरिवंश राठी,
मनीष मारूलगायतको समूहले हात्तीमुढामै एक अर्ब लगानीमा नेपाल अल्ट्रा टेक नामक अर्को सिमेन्ट उद्योग स्थापना गरेका छन् ।
सुनसरीको खनारमा बोहरा गु्रपले रिफाइन खाने तेलको नयाँँ उद्योग स्थापना गरेको छ । २५ करोडको लगानीमा उद्योग स्थापना गरिएको सञ्चालक अविनाश बोहराले बताए । सुनसरी मोरङमा दुगड समूहले स्वस्ती, पशुपति खाद्य उद्योगले पशुपति, वाग्मती आयलले सेलो ब्रान्डको खाने तेल उत्पादन गर्दै आएका छन् । यसैगरी राठी र मुन्दडा ग्रुपले बाबा ब्रान्डको तेल उत्पादन गर्दै आएको छ ।
यहाँको विशाल गु्रपले ५० करोड लगानीमा मोरङको कटहरीमा टायर उद्योग खोलेको छ । भारतको फ्युचर गु्रपसँगको साझेदारीमा ग्रिन टायर प्रालिले नयाँँ वर्षसँगै उत्पादन थाल्ने बताएको छ । उद्योगले मोटरसाइकल, स्कुटी र ई–रिक्साका गरी चार प्रकारका टायर उत्पादन गर्नेछ । वार्षिक उत्पादन २ लाख थान टायर उत्पादन गर्ने लक्ष्य लिएको उद्योगले जनाएको छ । डेल्टा र शेर्पा ब्रान्डका टायरहरू उत्पादन गरिने भएको छ । तत्काल ५० करोडको लगानीमा स्थापना गरिएको उद्योगमा ५ वर्षभित्रै लगानी विस्तार गरेर २ अर्ब ५० करोड पुर्याउने उद्देश्य छ । अहिले ८० प्रतिशत आयात भारतबाट गरिन्छ ।
सारडा गु्रपले सुनसरीको दुहबीमा प्रिमियर स्टिल उद्योग स्थापना गरेको हो । निर्माण सामग्री उत्पादन गर्ने उक्त उद्योगले फलामे रड, एङगल, च्यानललगायत सामग्री उत्पादन गर्नेछ । १ अर्बको लगानी रहेको मोरङ व्यापार संघका अध्यक्षसमेत रहेका सञ्चालक पवन सारडाले बताए । अहिले भौतिक संरचना निर्माण भइरहेको छ । उद्योगका लागि आवश्यक मेसिन आउने क्रममा छन् । ‘६ महिनादेखि ९ महिनाभित्र उत्पादन बजारमा आउँछ,’ सारडाले भने, ‘गुणस्तरीय भएकाले उपभोक्ताको मन जित्न सफल हुन्छौं ।’ यसैगरी ४० करोडको लगानीमा गुडलाइक बेभरेजले जुस उद्योग स्थापना गरेको छ । श्याम एग्रो गु्रपले नयाँँ प्लास्टिक उद्योग स्थापना गरेको छ ।
स्वस्तिक पोलिमेस इडस्ट्रजले आउने दसैंबाट आफ्ना उत्पादन बजारमा ल्याउने तयारी गरेको छ । रमेश राठी, श्रवण अग्रवाल र अनुपम राठीको समूहले ३० करोडको लगनीमा मोरङको हात्तीमुढामा उक्त उद्योग स्थापना गरेका हुन् । उपभोक्ताको मागलाई मध्यनजर राख्दै प्लास्टिकका अत्याधुनिक गुणस्तरीय र आकर्षक प्रयोगका सामग्री उत्पादन गर्ने सञ्चालक राठीले बताए ।
यसबाहेक अन्य पूरा उद्योगले व्यापक रूपमा विस्तार गरेको मोरङ व्यापार संघका महासचिव नवीन रिजाल बताउँछन् । ‘२०१७ को सुरुवातमा नाकाबन्दी र बन्द हडतालको चपेटामा परे पनि त्यसपछिका सुधारले आशा जगाएको छ,’ रिजालले भने, ‘नयाँँ लगानी बढ्नुका साथै २० प्रतिशतसम्म उत्पादनसमेत बढेको छ ।’ विद्युत् नियमितताले उत्पादन वढ्नुका साथै नयाँँ लगानीसमेत तानेको रिजालको भनाइ छ ।
२ अर्बको कृषिउपज निर्यात
यो आर्थिक वर्षको पहिलो चार महिनामा २ अर्बभन्दा बढीको कृषिउपज निर्यात भएको छ । पूर्वका नाकाबाट यो अवधिमा २ अर्ब १४ करोड १८ लाख ७४ हजार रुपैयाँको कृषिउपज निर्यात भएको हो । पूर्वबाट बन्दा, मुसुुरो, अदुवा, पिना, अलैंची, अम्रिसो, तेजपात, चिया, जडीबुटीलगायतका वस्तुहरू निर्यात हुने गरेको क्षेत्रीय कृषि निर्देशक हस्तबहादुर विष्टले बताए ।
यो अवधिमा सबैभन्दा बढी बन्दाकोपी र मुला निर्यात भएको छ । यहाँबाट ७ करोड ६८ लाख १८ हजार रुपैयाँ बराबरको बन्दा र मुला निर्यात भएको कार्यालयले जनाएको छ । ३४ करोड ६६ लाख ८० हजारको मुुसुरो, २५ करोड १९ लाख ७७ हजार रुपैयाँको अदुवा, २१ करोड ३६ लाख ८४ हजार रुपैयाँ बराबरको पिना निर्यात भएको छ ।
यस्तै १ अर्ब ६ करोड ६६ लाख ५० हजार रुपैयाँको अलैंची, १३ करोड ४२ लाख ९८ हजार रुपैयाँको अम्रिसो, २ करोड ६४ लाख २६ हजार रुपैयाँको चिया निर्यात भएको विष्टले बताए । छ । गहुुँको चोकर, तेजपात, जडीबुटी, चिराइतो, आलस, दलहनका साथै अन्य वस्तुहरूसमेत निकासी हुने गरेका छन् ।
प्रकाशित : पुस २०, २०७४ ०७:४१
