बल्ल सिक्दै संगीतको भाषा

यस्तोमा पूर्वका संगीतकर्मीहरू यति बेला इटहरीमा भेला भएका छन् र धमाधम ‘स्टाफ नोटेसन’ सिकिरहेका छन् । नेपाल संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा प्रतिष्ठानसँग मिलेर संगीत साधना प्रतिष्ठान इटहरीले महिना दिन लामो प्रशिक्षण थालेको हो ।

अघिल्लो साताबाट सुरु भएको निःशुल्क प्रशिक्षणमा प्रदेश १ का ४० जना संगीतकर्मीहरू सहभागी छन् । बिहान र दिउँसो गरी दुई सिफ्टमा सिकाइ चलिरहेको छ । पूर्वी नेपालका संगीतकर्मीको ज्ञान तिखार्न प्रशिक्षण कार्यशालाले सघाउने संगीत साधना प्रतिष्ठानका महासचिव राजु केसीले दाबी गरे । अन्तर्राष्ट्रिय संगीतको स्वर लिपिको विधि हो ‘स्टाफ नोटेसन’ ।

पूर्वीय संगीत परम्पराको सरगम जस्तै पश्चिमा परम्परामा स्टाफ नोटेसनको विशेष महत्त्व छ । विश्वका उत्कृष्ट कम्पोजिसनहरूसमेत स्टाफ नोटेसनमा लेखिएका हुन्छन् । विश्वसंगीतका चर्चित हस्तीहरू मोजार्ट, विथोविनदेखि चर्चित अंग्रेजी रक ब्यान्ड विटल्ससम्मका स्टाफ नोटेसन अहिले गुगल सर्चमै भेटिन्छन् ।

हाम्रै छिमेकी भारतको रवीन्द्र संगीतको स्टाफ नोटेससनमा पनि सहजै भेट्टाउन सकिन्छ । नेपाली संगीतका चर्चित सिर्जनाहरू भने भेटाउनै मुस्किल । ‘स्टाफ नोटेसन भनेको संगीतको वर्णमाला हो, हाम्रोमा लेख्य परम्परा नै स्थापित हुन सकेन,’ संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा प्रतिष्ठानका सदस्यसचिव श्याम तमोटले भने ।

प्रतिष्ठानका संगीत विभाग प्रमुख एवं प्राज्ञ अशोक राईले ‘स्टाफ नोटेसन पश्चिमा संगीत पद्धति’ भए पनि नेपाली संगीतलाई अभिलेखीकरण गरी राख्न यो अपरिहार्य छ ।