विश्वकप फुटबल सुरु हुन केही दिन मात्र बाँकी छँदा अहिले सबै त्यसैबारे मात्र चर्चा गर्न रुचाउँछन् । तर फुटबलमा एउटा विषय अझै बाँकी छ, विश्वकपभन्दा बाहेकको । त्यो अरू केही होइन, रियल म्याड्रिडकै बारे हो, उसले जितेको युरोपेली च्याम्पियन्स लिगसम्बन्धी । रियलले साँच्चै फेरि एकपल्ट युरोपेली च्याम्पियन्स लिग जितेको छ ।
म उपन्यास लेख्छु,’ फिलिप रथले भने, ‘र मलाई भनिन्छ कि यो आत्मकथा हो । म आत्मकथा लेख्छु तर भनिन्छ यो उपन्यास हो । म धेरै मन्द छु र उनीहरू धेरै तीक्ष्ण छन्, त्यसैले उनीहरूलाई निर्णय गर्न दिनुहोस् ।’
बहुलवादी समाज तथा उदार लोकतन्त्रको जन्मभूमि अमेरिका, युरोपका समृद्ध देशबाटै जनआकांक्षा पूरा गर्न नसकेको भनी आलोचना भएपछि लोकतान्त्रिक प्रणाली प्रतिरक्षात्मक भएको छ । ती देशमा लोकप्रियतावादी, दक्षिणपन्थी, राष्ट्रवादी र अतिवादीहरूले निर्वाचनमा पाएको अस्वाभाविक सफलताले लोकतन्त्रको भविष्यमाथि प्रश्नचिह्न खडा भएको छ ।
ओशोले रुमीका कविताहरुले ‘सेल्फ हिप्नोटाइज’ गर्ने हुनाले उनका पूरा कविताहरू कहिल्यै छिचोल्ने आँट नै नगरेको बताएथे । म भने त्यही हिप्नोटिज्मलाई समेत प्रेम गर्ने अघोर कविताको पाठकमा रूपान्तरण हुँदै थिएँ ।
युरोपेली च्याम्पियन्स लिगको फाइनलसँगै क्लब फुटबलको झन्डै दस महिना लामो सिजन सकियो । त्यसयता फुटबलप्रेमीको ध्यान विश्वकपतिर मोडिएको छ । १४ जुनदेखि रुसमा एक महिना चल्ने विश्वकपका लागि छनोट भएका ३२ टिम अन्तिम तयारीमा व्यस्त छन् ।
विश्व कार्टुन कलाले पाँच शताब्दी लामो इतिहास बोके पनि नेपाली कार्टुन कलाले मुस्किलले आठ दशकको मात्र इतिहास बोकेको छ । राणाकाल र पञ्चायतकालमा विभिन्न प्रतिकूलताका बाबजुद पनि नेपाली कार्टुन कला बामे सरिरह्यो । ४६ सालको जनआन्दोलनपछि प्रजातन्त्रको पुन:स्थापना र प्रविधिमा आएको आमूल परिवर्तनले गर्दा यो क्षेत्रको उल्लेखनीय गतिमा विकास र विस्तार भयो ।
पहिले रारा तालसम्म पुग्न कठिन थियो । लामो पैदल हिँड्नुपथ्र्यो । अहिले तालदेखि चार किमि तलसम्म मोटरबाटो पुगेको छ । मानिसहरू गाडी रिजर्भ गरेर जाने गरेका छन् । कति मोटरसाइकलमै हुइँकन्छन् ।
सन् २०१२ मा उत्तर कोरियाका तत्कालीन नेता किम जोङ द्वितीयलाई राजकीय सम्मानका साथ समाधिस्थ गरेको केही महिनापछि म जेम्स किम नाम गरेका व्यक्तिको प्योङयाङस्थित कार्यालयमा थिएँ ।
लाक्पा शेर्पा सर्वाधिक सगरमाथा आरोहण गर्ने विश्वभरकै महिलामध्येकी एक्ली आरोही हुन । अमेरिकाको कनेक्टिकटस्थित वेस्ट हार्टफडमा रहेको होल फुड मार्टको ‘सानो’ जागिर, तीन सन्तानको लालनपालन, हेरविचारबाट हरेक वर्ष सगरमाथा आरोहण गर्न अढाई/तीन महिना समय निकाल्छिन् ।
साँझको सवा पाँच बजेको छ । महाराष्ट्रको रत्नागिरीस्थित आँपको राजा मानिने अल्फान्सोको एउटा घना बगैंचामाथि हल्का बादल छ । पात र हाँगाहरूलाई कसैले नहल्याएसम्म रूखका पात सररर गरेको आवाज मात्र सुनिन्छ । यसैबीच एक हूल बाँदरहरू आइपुग्छन् ।
शिशु क्लासदेखि १० क्लाससम्मका परीक्षामा कहिल्यै फेल भएको थिइनँ । सात कक्षासम्म पढाइ हुने प्रणामी मिडिल स्कुलमा मेरो कक्षामा पढ्नमा मलाई जित्ने कोही थिएन । आठ कक्षादेखि पोखरी हाई स्कुल गएपछि पनि वार्षिक परीक्षामा तेस्रोभन्दा तल झरिनँ ।