२१ भाषा ४ कार्यपत्र

‘हिमवत् क्षेत्रका भाषाको उद्भव र विकासको आयाम’ विषयमा प्रा.डा. माधवप्रसाद पोखरेलले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै नेपाली भाषाको वैज्ञानिकीकरण गर्नु अहिलेको चुनौती रहेको बताए । ‘हाम्रा साना बालबालिकालाई हिज्जे नमिलेको अबैज्ञानिक अंग्रेजी भाषा पढाइन्छ,’ उनले भने, ‘नेपाली हिज्जेको भाँडभैलो भएको छ । यसलाई मिलाउन संस्थाहरू जागरुक हुनुपर्छ ।’

प्रा.डा. जीवेन्द्रदेव गिरीले ‘नेपालका भाषाहरूको साहित्यिक अवस्था र समृद्धिको यात्रा’ विषयक कार्यपत्र प्रस्तुत गरे । सिक्किम विश्वविद्यालयकी प्राध्यापक डा. कविता लामाले ‘भाषिक–साहित्यिक विश्वसम्पदाका सन्दर्भमा भानुभक्त’ र नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानका पूर्वउपकुलपति ठाकुरप्रसाद मैनालीले ‘नेपाली कलासंस्कृतिको फैलिँदो आकाश’ विषयक कार्यपत्र प्रस्तुत गरे । उनीहरूका कार्यपत्रमा प्रा.डा. वासुदेव त्रिपाठी, डा. जगमान गुरुङ, प्रा.डा. व्रतराज आचार्य, लक्ष्मण न्यौपाने र डा. करण सिंहले समिक्षात्मक टिप्पणी गरे ।

भानुजयन्तीका अवसरमा आयोजित सम्मिलनको दोस्रो दिन ३३ कविले आआफ्ना मातृभाषामा कविता सुनाए । बिना थिङ तामाङ र मुक्तान थेबाले तामाङ भाषामा, कविता राई र पदम राईले वान्तवा भाषा, विद्या चाम्लिङले चाम्लिङ भाषा, गणेश राईले वाम्बुले भाषा, हेमा आलेले मगर ढुट भाषा, राकेश मायालुले मगर खाम, कमला आङदेम्बे र लक्ष्मण मेन्याङबोले लिम्बु, हंसा कुर्मीले अवधि, गोपाल अश्क र प्रतिमा चौधरीले भोजपुरी, अमरेन्द्र यादव र रुपा झाले मैथिली, कृष्णराज सर्वहारी र शान्ति चौधरीले थारू, प्रतिसरा सायमी र सुरेश किरणले नेपालभाषा, छम गुरुङ र गौरी तमुले गुरुङ, भुवन निस्तेजले डोटेली, प्रभा भट्टराई र विप्लव ढकालले नेपाली, टीकाराम अधिकारी र डा. रत्नावली शर्माले संस्कृत, रमेश चेपाङले चेपाङ, सोम धिमाल र सृजना धिमालले धिमाल, पार्वती माझी र अनिल माझीले माझी तथा इदा उपाध्यायले अंग्रेजी भाषामा कविता सुनाए । सम्मिलनमा बेलायत, जापान, रूस, भारत, बंगलादेश, भुटान, म्यान्मार, थाइल्यान्ड, चीन, पाकिस्तानलगायतका नेपालीभाषीसहितका स्रष्टाहरू सहभागी छन् ।

मुलुकको गहना बहुसांस्कृतिक पहिचान भएकाले मातृभाषी कविहरूलाई सम्मिलन गरिएको प्रतिष्ठानका अध्यक्ष डा. विजय सुब्बाले जनाए । आफूहरूले सकभर धेरै भाषालाई समेट्न खोजेको बहुभाषी कवि गोष्ठी संयोजन समितिकी अनिता लामाले बताइन् । तेस्रो सेसनअन्तर्गत हास्य कलाकार मनोज गजुरेल र सीताराम कट्टेल ‘धुर्मुस’, लक्ष्मण गाम्नागे, राजा राजेन्द्र पोखरेल लगायतले हास्यव्यंग्य प्रस्तुति दिएका थिए । शनिबार साँझै बागबजारको सिटी म्याक्स हलमा यादव खरेल निर्देशित ‘भानुभक्त’ फिल्म देखाइयो ।