इलाम — बहुमत सदस्यले निर्णय गरे पनि इलामका केही गाउँपालिका सेवा केन्दको विरोध भएको छ । गाउँसभाले निर्णय गरेपछि फरक कारण देखाउँदै विरोध सुरु भएको हो । गाउँसभा बहुमतले सेवाकेन्द्र सार्ने निर्णय गरेसँगै माङसेबुङ, फाकफोकथुम र रोङ गाउँपालिकामा विवाद देखिएको हो ।
माङसेबुङको केन्द्र ३ नम्बर वडाको चतुरेमा राख्ने निर्णयको विरोधमा लारुम्बावासी छन् । उनीहरूले खानेपानी मुहानलाई प्रत्यक्ष प्रभाव पार्ने गरी केन्द्र निर्धारण गरेको जनाए ।
भर्खरै सम्पन्न गाउँसभामा मतदान हुँदा चतुरे केन्द्र राख्न बहुमत रहेको थियो । ३२ सदस्यमध्ये चतुरेको पक्षमा १८ र इभाङको पक्षमा १४ मत परेको हो । ‘नीतिगत ढंगले प्रक्रियामा गएर निर्णय भएको हो,’ गाउँपालिका प्रमुख डिकेन्द्र इदिङ्गोले भने, ‘यहाँ उठेका समस्याबारे हामी गम्भीर छौं ।’
धार्मिक क्षेत्रलाई असर नपर्नेगरी जहाँ केन्द्र राखे पनि आपत्ति नहुने माङसेबुङ सम्पदा संरक्षण नागरिक समाज संयोजक एनएस फागोले बताए । करिब ११ हजार जनसंख्या रहेको लारुम्बावासीले चतुरेको फेदीमा रहेको मुहानको पानी उपभोग गर्ने गर्छन् ।
सरकारी तथा गैरसरकारी निकाय र विदेशी दातृसंस्थाबाट निर्मित विभिन्न ९ खानेपानीको मुहान चतुरेको फेदीमा छ । चतुरे डाँडामा केन्द्र राखिएमा सहरीकरण हुनेक्रममा खानेपानी प्रदूषित हुने उनीहरूको तर्क छ । पटकपटक ध्यानाकर्षण गराउँदा पनि चतुरेलाई केन्द्र तोकिएकोमा स्थानीयको विरोध रहेको संस्थाका अध्यक्ष टीकाराम केरुङले बताए ।
त्यस्तै रोङ गाउँपालिकाको केन्द्र साविकको कोल्बुङबाट पहरीगाउँमा सारेको भन्दै विवाद भएको हो । तर गाउँसभाको एकमतले निर्णय गरेकाले यसको कुनै तुक नरहेको गाउँपालिकाको भनाइ छ । पुस १६ गतेको गाउँसभामा ३४ मध्ये ३३ सदस्यको सहमतिमा केन्द्र कायम गरिएको प्रमुख शमशेर राईले बताए । १ सदस्य जिल्ला समन्वय समितिमा तानिएका छन् ।
निर्वाचनमा सबैले कोल्बुङ नै केन्द्र राख्ने भन्दै जनतामा मत मागेको तर अहिले छलफल नै नगरी परिवर्तन गरेकाले आन्दोलनमा जानुपरेको भनाइ छ । फाकफोकथुम गाउँपालिकाको केन्द्र आमचोक निर्धारण भएपछि त्यहाँ पनि विरोध छ । यो गाउँपालिकामा २, ६ र ७ नं. वडावासीले फाकफोकको साप्तिन केन्द्र हुनुपर्ने माग गरेका छन् । प्रकाशित : पुस २९, २०७४ ०७:३०
धनकुटा — नगरपालिका ९ बेलहारास्थित बाघखोरवासीको पहलमा खानेपानी योजना सञ्चालन भएको छ । उनीहरूले नौलिखोप र खल्याङ मुहानबाट खानेपानी ल्याएका हुन् । दुइटै मुहानलाई समेटेर नौलिखोप खल्याङ खानेपानी योजना नामकरण गरिएको हो ।
योजना पूरा भएपछि घरघरमा खानेपानी धारा वितरण गरेका छन् । ०७१ बाट थालिएको योजना सम्पन्न भएपछि उक्त गाउँका ९० परिवार स्वच्छ खानेपानीबाट लाभान्वित बनेका छन् । स्थानीयले खानेपानीका लागि माग राख्दै आए पनि उचित चासो नदिएपछि आफ्नै पहलमा योजना जुटेको नौलिखोप खल्याङ खानेपानी योजनाका सल्लाहकार घनश्याम बस्नेतले बताए । ‘अरूको मात्र मुख ताक्नेभन्दा जनस्तरको उत्साहले गाउँको मुहार फेर्न सकिन्छ,’ बस्नेतले भने, ‘हामी सामूहिक भावनाका कारणसफल भएका हौं ।’ स्थानीय उपभोक्ताको पहलमा ५० लाख रुपैयाँ संकलन गरेर योजना थालिएको बस्नेतले जनाए ।
नयाँ उपभोक्ताबाट एकमुष्ट ५० हजार लिएर खानेपानी धारा जडान गरिँदै आएको छ । आफ्नै पहलमा गाउँमा खानेपानी योजना भित्र्याउन सफल भएकोमा उपभोक्तामा खुसी छाएको उपभोक्ता पालाङ तामाङको भनाइ छ । अर्का उपभोक्ता वीरबहादुर बस्नेतले विगतमा खानेपानीको अभावको सामना गर्दाको अनुभव सुनाउँदै अब राहत मिलेको बताए ।
