कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२२.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १५५

शान्ति सेनाको काँधमा किन थपिँदै छ विकास कार्ययोजना ?

चन्द्रशेखर अधिकारी

बुनिया (कंगो) — संयुक्त राष्ट्रले शान्ति स्थापनाको लागि द्वन्द्वग्रस्त मुलुकमा राष्ट्रसंघीय शान्ति मिसन टिकाई राख्न विकासका कार्यक्रम अघि बढाएको छ ।

शान्ति सेनाको काँधमा किन थपिँदै छ विकास कार्ययोजना ?

विकाससम्बन्धी काम राष्ट्रसंघको अन्य निकायबाट गरिँदै आइएको भएपनि युद्धग्रस्त मुलुकको केही क्षेत्रमा भने शान्ति मिसनबाट नै विकासका विभन्न कार्यक्रम अघि बढाइएको हो । सुरुमा यसलाई शान्ति सेनालाई सहजीकरणका लागि यस्ता कार्यक्रममा लगाइएको भनिएपनि अहिले विकास निर्माणको कतिपय काम शान्ति मिसनबाटै हुन थालेको छ ।


पछिल्लो समय यस्तो कार्यमा नेपाली र बंगलादेशी सेना अब्बल देखिएका छन । विकाससम्बन्धी काममा नेपालले दोस्रो स्थान लिएको छ भने बंगाली पहिलो स्थानमा । प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगोमा १५ वर्षदेखि शान्तिको लागि राष्ट्रसंघ अन्तर्गत नेपाली सेनाले काम गर्दै आएको छ । शान्तिको लागि विकास कार्ययोजना समेत ल्याएर त्यस अन्तर्गत नेपाली सेनाले विशेष काम गरिरहेको राष्ट्रसंघीय शान्ति मिसनको सेक्टर कमाण्डको एक युनिटले जनाएको छ ।


सन २००३ मा पहिलोपटक नेपाली सेना कंगो आएको हो । सेना अन्तर्गत आएका सेनाको कम्पनी ‘नेपाली इन्जिनियर्स कम्पनी २१’ ले अहिले कंगोमा विकासका धेरै प्रकारको काम गरिरहेको छ । नेपाली सेनाले शान्ति मिसनमा आएर कंगोमा २५ सय किलोमिटर कच्ची बाटो तयार पारेको छ भने दर्जन विद्यालय, शौचालयदेखि विमानस्थलको धावन मार्ग मर्मतसम्मको काम गरिरहेको छ ।


नेपालमा अप्ठ्यारफ ठाउँमा सडकको ट्र्याक खोल्ने र त्यसलाई पीच गरेर पक्की सडक बनाउने अनुभव बटुलेको नेपाली सेनाको इन्जिनिरहरु यहाँ आएर आफैं फिल्डमा उत्रेर काम गरिरहेका छन् । नेपाली सेनाले गर्ने काममा अन्य मुलुकका शान्ति सेनाले समेत सुरक्षा दिइरहेका हुन्छन् । नेपालमा एशियन मापदण्डको तराई/मधेसी र काठमाडौं जोड्ने द्रुत मार्गको निर्माणमा जुटेको नेपाली सेनाले विदेशमा समेत सफलता पाएको छ । संयुक्त राष्ट्रसंघको छातामा रहेर स्थानीयको मन जित्दै नेपाली सेना कंगोमा निकै अब्बल र सहज सेनाको रुपमा काम गर्नमा स्थापित छ ।


विश्वमा नै शान्तिको लागि राष्ट्रसंघले शान्ति सेना मार्फत काम गरेको भन्दै आएको र बुझिएको भए पनि शान्ति सेनामा आउने सेनाले विकास निर्माणको काम समेत गरेका हुन्छन्, फिल्डमा डोजर चलाई रहेका नेपाली सेनाका एक सिपाहीले भने, ‘शान्ति सेनाको काममा यो पनि पर्ने रहेछ । यहाँ त झण्डा लिएर दुईतर्फको युद्धमा बीचमा बस्ने होइन रहेछ । प्रकृति फरक रहेछ । म त युद्ध भएको स्थानमा बाटो खोल्न पर्ने होला भनेर सोचेको तर त्यस्तो होइन रहेछ । पुरा विकास निर्माण कार्य यहाँ हुनेरहेछ ।’


आफ्नो फोर्सको एक कार्यकाल सकेर फर्कन लागेका लेफिेटनेन्ट कर्णेल दिब्यराज प्रसाइले भने,‘हाम्रो कामको चाप निकै छ । काम सँगै सुरक्षा चुनौती पनि उत्तिकै छ ।’ डोजर डम्फर लोडर लिएर निकै टाढा सम्म जानपर्ने हुन्छ । त्यहाँ नै बस्न सक्ने अवस्था नहुनाले फर्केर आउने गर्नुपर्छ । ‘बिहान जाने दिनभर काम गरेर बेलुका फर्कने शैलीले काम खासै सहज छैन,’ शान्ति सेनामा सकेर फर्कनु अघि उनले भने, ‘सुरक्षाको चुनौती अझै छ । विद्रोही फोर्सले सधैं बाटो हेरेर बसेको आभास हुन्छ ।’


एक वर्षमा मात्रै विभिन्न चार भागमा काम बाँडेर हेर्दा पनि उनले १९ पुल, १४ कल्भर्ट, तीन विद्यालय, एक फुटबल ग्राउण्ड, सात स्थानमा ठूलो टेन्ट राख्ने, दुई दर्जन बढी सार्वजनिक शौचालय, विद्यालयमा कपी/कलम किट, खाद्यान्न बाँड्ने लगायतको काम समेत नेपाली सेनाले गरेको छ । जसको कारण नेपाली सेनाले स्थानीयका मन जितेर नै काम गर्न सजिलो भएको अर्का लेफ्टिनेन्ट कर्णेल विजितराज रेग्मीले बताए ।


नेपाली सेनाले आफैंले नभै राष्ट्रसंघको निकै थोरै बजेटबाट यस्तो काम हुने यहाँको कार्यको अवलोकनका लागि आएकालाई जानकारी दिने क्रममा भने, ‘विकासको काम सेनाले गरेको भन्न मिल्दैन । सेनाले आफ्नो शान्ति सेनाको कार्य सहजताको लागि कमा गर्दै जाँदा त्यसबाट जनतालाई पनि उपयोग हुने हुँदा शान्ति सेनाबाट यस्तो विकास निर्माणका काम भएको हो ।’ नेपाली सेनाले कंगोको गरिबी र पीडा देखेर सर्वसाधारणलाई पानी उपलब्ध गराउनेदेखि स्वास्थ्य चेकअप समेत निःशुल्क गर्ने गरेको छ ।


नेपाली सेनाको शान्ति मिसनले अफ्रिकी मुलुक कंगोमा विकास निर्माणको काममा पाएको सफलताले अन्य मिसन कार्यालय बन्द गरेर फर्कँदा पनि नेपालीहरुको माग बढेको छ । यहाँ विकास निर्माणको लागि नेपाली, बंगाली, उरुग्गे, चीन, इन्डोनेसिया र दक्षिण अफ्रिकाले काम गरेको भएपनि अहिले भएको मूल्यांकनपछि उरुग्गे र दक्षिण अफ्रिका पुरै फर्केको छ ।


चीन र इन्डोनेसियाले पनि काम गरिरहेका छ । दुई मिसनमात्रै राख्दा पनि नेपाली सेना यहाँबाट फर्कन पर्दैन । नेपालले राष्ट्रसंघमा कूटनीतिक पहल बढाउन सकेमा शान्ति सेनामा नेपालले संख्या थप्ने मात्र होइन सेक्टर र फोर्स कमाण्डरमा समेत अबसर पाउनेमा शान्ति सेनामा काम गरिरहेका नेपाली सेनाका अधिकृतहरु विश्वस्त छन् ।


नेपाली सेनाले आगामी केही वर्षको कामको वार्षिक योजना राष्ट्रसंघलाई दिइसकेको छ । राष्ट्रसंघले दिएको निर्देशन अनुरुप नै नेपाली सेनाले आफ्नो कार्ययोजना पेस गर्ने र त्यस अन्तर्गत काम अघि बढाउने अधिकारीले बताए । नेपाली सेनाको उक्त कार्यमा सफलता मिलेमा नेपाली सेनाले अरु केही वर्ष यहाँको विकास निर्माणसम्बन्धी काम गर्नेछ ।

प्रकाशित : श्रावण १२, २०७५ ०९:४१
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?