१७.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १६१

लिम्चुङबुङ गाउँपालिका संकटग्रस्त घोषित

दुर्गममा खाद्यान्न संकट
डिल्लीराम खतिवडा

उदयपुर — साताअघिको बाढीपहिरोले क्षतिग्रस्त लिम्चुङबुङ गाउँपालिकालाई संकटग्रस्त घोषणा गरिएको छ । गाउँ कार्यपालिकाले प्राकृतिक विपत्ति आइपरेको निष्कर्षसहित संकटग्रस्त क्षेत्र भनेको हो । लामो समयको खडेरीले अन्न उत्पादन ठप्प हुँदा समस्या भइरहेको थियो । खडेरीको सामना कसरी गर्ने भन्ने भइरहेका बेला बाढीपहिरोले सडक पूर्वाधार क्षतविक्षत हुँदा जनजीवन अस्तव्यस्त भएको गाउँपालिका प्रमुख मेजरकुमार राईले बताए ।

लिम्चुङबुङ गाउँपालिका संकटग्रस्त घोषित

‘सडक पूर्वाधार ध्वस्त हुँदा जनजीवन कष्टकर बनेको छ,’ उनले भने, ‘खाद्यान्न संकट टार्न बाहिरबाट आयात गर्ने सडक छैन ।’ सडक पूर्वाधार भत्किएको, खाद्यान्न अभावसँगै स्वच्छ पिउने पानीसमेत नहुँदा गाउँपालिकालाई संकटग्रस्त घोषणा गरिएको उनको भनाइ छ ।


गाउँपालिकासँग सदरमुकाम गाईघाट र दोस्रो मुख्य व्यापारिक केन्द्र कटारीसँग जोड्ने सडक क्षतिग्रस्त छ । चैत/वैशाखदेखि मध्य असारसम्मको लामो खडेरीले मकै उत्पादन शून्य हुँदा खाद्यान्न अभाव भयो । कोदोको बीउ राख्न नपाउँदा खेती भएन । गाउँपालिकाको तल्लो क्षेत्रमा हुने खेत पनि बाढीपहिरोले बगाएको र पुरिदिएकाले धान खेती हुन नसकेको राईले बताए ।


‘लिम्चुङबुङको मुख्य खाद्यान्न बाली मकै खेती हो, त्यो पनि खडेरीले सखाप पार्‍यो,’ उनले भने, ‘बाहिरबाट आयात गर्न सडक अवरुद्ध छ ।’ गाईघाट हुँदै मुकुर्ची–लिम्चुङबुङ–हलेसी सडकका चार दर्जन स्थानमा पहिरो गएको छ । त्यसैगरी कटारी–बेतेनी–ताप्ली–लिम्चुङबुङ सडकका दर्जनौं स्थानमा पहिरो गएको छ ।


गाउँपालिकाकै डोजरलगायत मेसिन पनि छन् । तर मर्मतका लागि चालु आवको बजेट लगाउँदा पनि सडक सञ्चालन गर्न सक्ने अवस्था नरहेको गाउँपालिकाले जनाएको छ । सामान्य मर्मत गर्न इन्धनसमेत अभाव भएको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत भक्तबहादुर राईले बताए ।


पहिरोले खानेपानीका योजना बगाउँदा पिउने पानीको समेत समस्या भएको छ । पैदल हिँडेर मुकुर्ची र कटारी पुग्नु दुई दिन लाग्छ । त्यसका लागि पनि बाटो भत्किएको स्थानीयको गुनासो छ । ‘पहिलेको गोरेटो/घोडेटो बाटो मासेर सडक खनियो’, लिम्चुङबुङ गाउँपालिका १ का ७९ वर्षीय महावीर राईले भने, ‘अहिले त्यो सडक पहिरोले बगाएपछि बाटै हरायो ।’


गाउँपालिकामा अत्यावश्यक औषधि र विभिन्न उपभोग्य वस्तुको अभाव भएको छ । गाउँपालिका जोडने मुख्य दुई सडक पनि जग (बेस)सहित पहिरो गएकाले मर्मत गर्न सक्ने अवस्थामा छैनन् । गाउँपालिकको क्षमताले सडक मर्मत गर्न नसक्ने अवस्था भएपछि प्रदेश र संघीय सरकारलाई गुहारिएको गाँउपालिका प्रमुख राईको भनाइ छ ।


ताप्ली गाउँपालिकामा समेत खाद्यान्न संकट सुरु भएको छ । गाउँपालिकालाई कटारी बजारसँग जोड्ने मुख्य सडक कटारी–बेतिन–रुपाटार, माझखर्क–कटहरे–रुपाटार र रुपाटार–कुमलटार–सोरुग हुँदै बेतेनी जोड्ने सडक तत्काल मर्मत गरेर सञ्चालन गर्न सक्ने अवस्था छैन । स्थानीय उत्पादन खडेरीले मासिएको, चैते धान बाढीले बगाएको र सडक मार्ग हुँदै आयात गर्न सक्ने अवस्था नहुँदा खाद्यान्न संकट सुरु भएको गाउँपालिका प्रमुख उद्धवसिंह थापाले बताए ।


हेलिकप्टरबाट खाद्यान्न लैजाने तयारी

ग्रामीण सडक क्षतविक्षत भएपछि खाद्यान्न संकटबाट बच्न स्थानीय तह र प्रदेश सरकारले हेलिकप्टरमा खाद्यान्न ढुवानीको तयारी थालेका छन् । प्रदेश १ का मुख्यमन्त्री शेरधन राई, आर्थिक मामिला तथा योजनामन्त्री इन्द्रबहादुर आङ्वोलाई भेटेर स्थानीय तह र प्रदेश सरकारको सहयोगमा हेलिकप्टरमार्फत खाद्यान्न पुर्‍याउने सहमति भएको गाउँपालिकाको भनाइ छ । पहाडी क्षेत्रको लिम्चुङबुङ, ताप्ली, उदयपुरगढी र रौतामाई गाउँपालिकामा खाद्यान्न संकट बढ्न थालेको स्थानीय प्रशासनले जनाएको छ ।

प्रकाशित : श्रावण ५, २०७६ १९:४३
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?