कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२०.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १५७

सधैं डुंगाकै भर

शिव पुरी

रौतहट — राजदेवी नगरपालिका ४ गढैयाका गौरिशंकर पासवान बागमती नदीमा डुंगा चलाउन एका बिहान बतसपुर घाट पुगिसकेका हुन्छन् । नदी पारी खेतमा काम गर्न जाने स्थानीयलाई वारपार गर्न उनी घाटमा डुंगा राखेर कुर्छन् ।

सधैं डुंगाकै भर

बागमतीमा पुल नबन्दा नदीमा स्थानीयलाई सधै डुंगाकै भर छ । लालबकैया र बागमतीमा डुंगा चढेर स्थानयि वारपार गर्छन् । शनिबार डुंगा दुर्घटनामा परेको टिकुलीया जस्तै यो घाटको अवस्था पनि उस्तै छ ।

राजदेवीको बसतपुर, बडहर्वा, चण्डिया लगायतका गाउँका स्थानीयको खेत बागमती पारि छ । खेतमा काम गर्न उनीहरू डुंगा चढेर जान्छन् । २०५० सालमा बागमती नदीमा आएको
बाढीले अधिकाशको खेत कटानमा पारेको थियो ।

नदीले धार बदलेपछि उनीहरूको खेत पारि परेको छ । अहिले त्यहाँ पुग्न खोला तर्नुपर्छ । त्यो पनि डुंगामा जोखिम मोलेर । ‘अरू बेला खासै डर हुँदैन,’ डुंगा चालक पासवान भन्छन्, ‘बाढीका बेला डुंगा बगाउने निकै खतरा हुन्छ । यस्तो बेला होसियारपूर्वक डुंगा खियाउनुपर्छ ।’

उनी २ वर्षदेखि यही घाटमा डुंगा चलाउँदै आएका छन् । दिनमा ६/७ पटकसम्म वारपार गर्नुपर्छ । खेतीको समय भएकाले किसानलाई लैजाने र ल्याउने जिम्मा उनकै छ । डुंगामा एकपटकमा ८० जनासम्म अटाउँछन् । घाँस लिन, खेत गोड्न र अन्य कामले स्थानीय ओहोर दोहोर गरिरहन्छन् । नदीको चैडाइ झन्डै ५ सय मिटर छ । कुनै बेला डुंगाका क्षमताभन्दा बढी मानिस चढ्ने गर्छन् । यसले पनि समस्या निम्त्याउने गरेको उनले जनाए ।

समयमा पुल नबन्दा सर्लाहीका स्थानीय समेत यही बाटो भएर डुंगा चढेर पारि जान्छन् । उनीहरू मोटरसाइकल, साइकल डुंगामा राखेर वारपार गर्छन् । त्यस बापत डुंगा ठेकेदारले प्रतिमोटरसाइकल ५० रुपैयाँ लिने गर्छ । मानिस चढेमा २० रुपैयाँ रेट तय गरिएको छ ।

धान रोप्ने समयमा डुंगामा वारपार गरेको पैसा लिइँदैन । डुंगा चढे बापत किसानले पैसाको साटो उनीहरूले एकमुष्ट धान दिने गरेका छन् । अन्य बेला डुंगा चढे बापत मानिसको २० रुपैयाँ तिनुपर्छ । ठेकेदारले तीन वटै घाटको ३ वर्षको १० लाखमा ठेक्का सकार गरेको छ ।

यो घाटमा पानीको सतहको अवस्था हेरी डुंगा चलाउने गरिन्छ । ‘हिउँदमा पानीको सतह कम हुने हुँदा खासै डर हुँदैन,’ स्थानीय सुनिता देवीले भनिन्, ‘वर्षाका बेला ज्यानै जाने खतरा अधिक हुन्छ । यो हाम्रो रहर होइन बाध्यता हो । पुल कहिले नबन्ने भयो, सधैं डुंगाकै भर छ ।’ उनी दिनहुँ खेतमा घाँसका लागि जाने गर्छिन् ।

बडहर्वा गाउँ नजिक बागमतीमा पुल बनेपछि खतरा टर्ला भन्ने धेरैको सोचाइ थियो । ठेकेदारले काम गर्न नमानेपछि अहिले त्यस क्षेत्रका स्थानीय थप समस्यामा परेका छन् । रौतहट–सर्लाही सीमा क्षेत्रको बागमती नदीमा निर्माणाधीन अवस्थामा काम रोकिएको बडहर्वा पुलको निर्माण सुरु गर्न सम्बन्धित ठेकेदारले अस्विकार गरेको छ ।

उक्त पुलको ठेक्का लुम्बिनी बिल्डर्सको नाममा भए पनि लगानी पप्पु कन्स्ट्रसनले गरेको हो । पुलको काम ४ वर्षदेखि बन्द छ । हुलाकी आयोजना निर्देशनालयले २ महिनाअघि नै काम सुरु गर्न निर्माण कम्पनीलाई पत्राचार गरिसकेको थियो ।

पुलको २०६७ जेठ ३१ गते सम्झौता भएको हो । २०७० जेठ ३० गते निर्माणको काम सम्पन्न गर्नुपर्ने सम्झौतामा उल्लेख छ । पुलको लम्बाइ ६३३ मिटर हो । चौडाइ डबल लेन्थको छ । पुलको १७ वटा पिलरको काम सकिएको छ ।

अब सुपर स्टक्चरको काम
बाँकी छ । निर्देशनालयका अनुसार अहिलेसम्म ६० प्रतिशत बढी काम सकिएको छ । लुम्बिनी बिल्डर्स प्रालि सिद्धार्थनगरले ३५ करोड ८९ लाख ९ हजार ४ सय ३३ रुपैयाँमा ठेक्का सकार गरेको हो ।

बनेन भत्केको पुल
बारा– बारा–रौतहटको सीमानामा पर्ने अडुवा खोलाको पुल भत्केको एक वर्ष बित्यो । व्यस्त सडकमा पर्ने पुल बनाउन अझै कसैले कतैबाट चासो दिएको छैन ।

१० वर्षअघि यी पुल तत्कालीन रौतहट जिविसले स्थानीय नेताको मागले उपभोक्त समितिमार्फत निर्माण गरेको थियो । तर १० वर्ष नबित्दै पुल गत वर्ष आएको बाढीले पुल भत्कायो । दुवै जिल्ला जोड्ने यो पुल नहुँदा आवागमनमा समस्या भएको स्थानीय बताउँछन् । ‘कृषि उत्पादन ढुवानीका लागि समस्या भएको छ,’ पुल छेउकै गाउँ सोनरनियाका भोला पटेलले भने, ‘कति प्रयासले पुल बनेको थियो ।’

बाराको हरनहिया र रौतहटको मौलापुर सोनरनिया जोड्ने यो पुल भत्किँदा उत्तरदक्षिण तामागढी–सिम्रौनगढ र पूर्वपश्चिम हुलाकी मार्गसित सम्बन्ध टुटेको छ । पुल नभएर आवागमन ठप्प छ । साना र हलुका सवारीका लागि पुल छेउमा डाइभर्सन बनाइएको छ ।

१० वर्षअघि तत्कालीन माओवादीले रातारात ती सडक बनाउँदा जिविसले पुल निर्माण गरेको थियो । ‘जिविसले गुणस्तरहीन पुल बनायो, त्यसैले १० वर्ष नपुग्दै भत्कियो,’ पुल छेउकै अर्का गाउँ भटिनियाका स्थानीय वीवेककुमार यादवले भने, ‘पुल भत्केदेखि अहिलेसम्म वेवारिसे छ ।’

प्रकाशित : भाद्र १६, २०७५ ०९:०६
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?