चिनी मिलले लक्ष्य भेट्टाएन

मिलले अनुमान गरिएको लक्ष्यभन्दा करिब साढे ६ लाख क्विन्टल कम उखु क्रसिङ गरेको छ । यसपालि सञ्चालन भएको १ सय १३ दिनमा चिनीमिलले २८ लाख ३६ हजार ४ सय ६० क्विन्टल २८ किलो उखु माक्र त्रसिङ गरेको रिलायन्स सुगर एन्ड केमिकल इन्डष्ट्रिज प्रालि श्रीपुर बाराका उखु महाशाखा निर्देशक ओमप्रकाश शुक्लाले जानकारी दिए ।

पछिलो सिजनमा १ सय २८ दिनसम्म सञ्चालन भएको चिनी मिलले २९ हजार १ हजार क्विन्टल उखु क्रसिङ गरेको थियो । गत वर्षभन्दा यसपालि झन्डै एक लाख क्विन्टल उखु कम क्रसिङ्ग भएको उनले जानकारी दिए । गत वर्ष तुलनामा यसपाली झन्डै १५ दिन अगाडी नै चिनी मिल बन्द भएको उनले जानकारी दिए ।

गत वर्ष १० हजार ८ सय २५ विगहा क्षेत्रफल जग्गामा उखु खेती गरिएको थियो । उखु खेती ३ हजार ६ सय २७ विगहा क्षेत्रफल बढेर १४ हजार ४ सय ५२ विगहा क्षेत्रफलमा पुगे पनि यसपाली उत्पादन घटेको उनले जानकारी दिए । ‘बर्खाको पानी र रोगको प्रकोपले यसपाली खुट्टी उखु बिग्रेको थियो,’ उनले भने, ‘क्षेत्रफल बढे पनि प्रकोपको कारण उखुको उत्पादन घटिन गएको हो ।’ त्यसैले उखुको उत्पादन बढाउन भेराइ चेन्ज गर्न थालिएको र पुरानो जातको उखु खेती छाडेन किसानलाई प्रोत्साहन गर्न थालिएको उनले बताए ।

यसपाली एभरेजमा २५ हजार क्विन्टल उखु क्रसिङ्ग भएको उनले जानकारी दिए । यो सिजनमा कुनै कुनै दिन चिनीमिलले ३३ हजार क्विन्टल उखु क्रसिङ्ग गरेको उनले दाबी गरे । चिनीमिलले संचालन भएको केही दिन पछि किसानलाई उखुको भुक्तानी सुरु भएको उनले जानकारी दिए । चाँडै नै किसानको बक्यौता भुक्तानी पूरा गरिने उनले जानकारी दिए । नर्मली १ सय २० दिन सम्म चिनीमिल संचालन गर्ने क्यालेन्डर तय गरिएको थियो । यो सिजनमा गरिएको उखु खेती अनुकूल मौसमले समेत साथ नदिएको उनको जिकिर छ ।

उखुको उत्पादन बढाउन उखु खेती गर्न नयाँ प्रविधी भित्र्याउन किसानलाई प्रोत्साहन गर्न २ दिने अवलोकन भ्रमण समेतको आयोजना चिनीमिलले गरेको थियो । यहाँका किसानले गर्दै आएको परम्परागत उखु खेतीलाई आधुनिकीकरण गर्न र उखु खेती गर्न लाग्ने लागत खर्च घटाउन भित्रिएको ‘केन हार्वेष्टर’ उपकरणबारे किसानलाई सचेत गराउन अवलोकन भ्रमणको आयोजना गरिएको चिनीमिलका एडवाइजर डि.एन. पण्डेले जानकारी दिए ।

‘केन हार्वेष्टर उपकरणले उखु खेतीमा हुदै आएको ४० प्रतिशत खर्च बचत गर्छ,’ उनले भने, ‘भित्रिएको यो प्रविधीको फाइदाबारे किसानलाई विश्वास दिलाउन भ्रमणको आयोजना गरेका हौं ।’ किसानले प्रविधीबाट कसरी फाईदा हुन्छ र यसबाट हुने फाईदाबारे भ्रमणको क्रममा प्रत्यक्ष जानकारी किसानले पाएको उनले दाबी गरे ।

उनका अनुसार किसानले प्रविधी भित्रियाउन ईच्छा राखुपछि सहकारी संस्था गठन गरेर संस्था मार्फत प्रविधी भित्रियाउन चिनीमिलले पहलकदमी थाल्छ । समुह समुहमो उक्त उपकरण खरीद गरी राखिन्छ । यो उपकरणले एक दिनमा एउटा गाउको उखु काट्ने, ताछ्ने र काटिएको उखु आफै ढुवानी साधनमा लोड गरीदिने काम गर्छ । किसानले उखु खेती गर्न यो उपकरणको मद्दतले बहुउपयोगी

फाईदा लिने उनले जानकारी दिए ।

खुट्टी (पुरानो उखु) र मोरहन (नयाँ उखु) खेती गरी साढे १४ हजार विगहा क्षेत्रफलमा बारा र पर्सामा उखु खेती गरिएको चिनीमिलको केन शाखाले जनाएको छ । आउने सिजनमा समेत नयाँ भेराईटीका उखु खेती गर्ने किसान र खेतीको क्षेत्रफल बढने केन शाखाले अनुमान गरेको छ ।