ग्रामीण सडकमा सकस

बिग्रेका केही सडकमा स्थानीय तहले मर्मतसम्भार गराए पनि हिलो बढ्दा समस्या भएको स्थानीयको गुनासो छ । अधिकांश सडकका छेउछाउमा नाला नहुनु र ट्रयाक्टर चल्दा बिग्रेकाले वर्षामा सास्ती भएको हो । ‘हिउँदमै मुस्किलले गाडी पुग्थ्यो, गौंडा–प्यारजुङदेखि नै अगाडि जाँदैन,’ दूधपोखरी गाउँपालिका १ दूधपोखरीकी कुमारी गुरुङले भनिन्, ‘घरबाट गाउँपालिका अफिस हिँडेर आउन आधा दिन लाग्छ ।’ स्थानीयका अनुसार सडक स्तरोन्नति गर्ने भन्दै उक्त सडकको ठाउँ–ठाउँ मर्मत गरिएको थियो । अहिले तिनै ठाउँ हिलाम्ये भएर सवारी गुडाउन नसकिने भएको छ ।

मस्र्याङ्दी गाउँपालिका ४ का अध्यक्ष सुमन गुरुङका अनुसार गाउँगाउँ जाने सडक बन्द भएका छन् । बेंसीसहर–चामे सडककै स्याँगे–च्याम्चेसम्मको बाटोमा मोटरसाइकल चलाउन सकस छ । दोर्दी गाउँपालिका अध्यक्ष ओमबहादुर गुरुङका अनुसार गाउँतिरका सडक बन्द भएका छन् । गाउँपालिका आउजाउ गर्न पनि हिँडेरै आउजाउ गर्नु परेको छ । दोर्दीको माथिल्लो क्षेत्र छोटेखोलासम्म सवारी सञ्चालन भएको र त्यसपछि समस्या परेको उनले बताए । नौथर शेरादेखि पाचोकसम्मको बाटो पनि बन्द भएको उनले बताए । ‘बर्खामा कहाँ बाटोमा गाडी चल्नु । मान्छे हिँड्नै पो गाह्रो छ,’ उनले भने ।

क्व्होलासोंथर गाउँपालिका ६ पसगाउँका चन्द्रप्रसाद गुरुङका अनुसार हाल गाउँमा सवारी सञ्चालनमा छैन । गत वर्षदेखि पसगाउँमा पोखराबाट बस चल्न थालेकोमा हाल रुदीखोला बढेपछि बस नचलेको उनले बताए । पोखराबाट थुन्सेकोट, मुंग्रेबेंसी हुँदै सिङ्दी आउजाउ गर्ने बस पनि कहिलेकाहीं बालुवा, बगैंचासम्म मात्रै आउने–जाने गरेको बताए । ‘सडक भत्किएका छन् । नभत्किएका ठाउँमा पूरै हिलो छ । स्थानीयका अनुसार कतिपय स्थानीय तहले चालु आर्थिक वर्षमा विनियोजन गरेर मर्मत तथा निर्माण गरिएको सडकमा सवारी गुडेको छैन ।

बेंसीसहर–भुजुङ जिप चालक रेशम परियारले वर्षातका बेला सडक सडकमै फस्ने र हिलोमा गड्ने समस्या रहेको बताए । ‘सडकमा फसेपछि बलजफ्ती गरेर भएन । बाटोमै बिग्रने समस्या हुन्छ । जहिले ओभानो भयो, त्यही बेला गाडी निकाल्नुपर्ने समस्या छ,’ उनले भने । ट्राफिक प्रहरी जवान भूमिराज घिमिरेका अनुसार बेंसीसहरबाट नौथर–पाचोक वा नौथर छोटेखोला–सिमी जाने बस चलेको छैन । चितीसम्म चलेको छ । घलेगाउँ जाने बस चलेको छैन । जिप भने चलेको छ । गौंडा–ओखरी सडक बन्द भएको छ ।

तुर्लुङकोटदेखि ठूलास्वाँरासम्मको बाटो बन्द भएको छ । च्यानपाटादेखि कानेस्वाँरासम्मको बाटो बन्द भएको छ । धुसेनी फेदीदेखि गाउँसम्म सडक बन्द छ । भकुन्डदेखि चिसापानीसम्मको बाटो बन्द छ । बेलघारी–भारते सडकमा समेत सवारी चल्न सकेको छैन । बोराङ खोलाको बाटोमा गुड्ने सवारी पनि गन्तव्यमा पुग्न नसकेको उनले बताए । ‘बेंसीसहरदेखि ग्रामीण सडकमा जाने अधिकांश सवारी अहिले गाउँ पुग्न सक्दैनन् । बाटोमै फस्ने गरेको छ,’ उनले भने, ‘झन् वर्षा भइरहँदा नजिकैका ठाउँमै सवारी फस्ने गरेको छ ।’

लमजुङको बेंसीसहरबाट जिल्लाका सबै ठाउँमा जाने प्राय: सडकको ट्रयाक खोलि सकिएको छ । तर, अधिकांश सडकमा वर्षाको समय सवारी चल्दैन । जिल्ला प्राविधिक कार्यालयका जिल्ला इन्जिनियर गौरीकुमार श्रेष्ठका अनुसार ग्रामीण भेगका अधिकांश सडक ‘ग्रेड’ नमिलाई बनेकाले वर्षायाममा सवारी सञ्चालनमा समस्या आएको हो । उनका अनुसार जिल्लामा पक्की सडकबाहेक १ सय २० किलोमिटर सडक ग्राभेल छन् ।

६ सय ८० किलोमिटर सडक (धुले) छ । ‘धुले सडक अहिले हिले सडकमा परिणत भएको हो’ उनले भने । जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख लोकराज पाण्डेका अनुसार उपभोक्ता समितिले आफ्ना गाउँ–ठाउँमा जबरजस्ती सडक पुर्‍याउन खोज्नु र यसको कुनै सर्भे डिजाइन नगरिनुले हाल समस्या आएको हो । ‘कुनै प्राविधिक डिजाइनबिना जताततै डोजर चलाए । कतै नाली खनिएन । अहिले धेरै समस्या पहिले सावधानी नअपनाउँदा निम्तिएको छ,’ उनले भने ।