गोरखा — मनास्लु संरक्षण क्षेत्र भ्रमण गर्ने पर्यटकको संख्या गत वर्षको तुलनामा १०.२८ प्रतिशतले वृद्घि भएको छ । सन् २०१७ मा ६ हजार ९ सय २८ पर्यटकले मनास्लु संरक्षण क्षेत्रको भ्रमण गरेका थिए ।
सन् २०१८ मा पर्यटक संख्या ७ हजार ६ सय ४० पुगेको मनास्लु संरक्षण क्षेत्र आयोजनाले जनाएको छ ।
‘गत वर्षभन्दा यो वर्ष ७ सय १२ जना बढी पर्यटक आए,’ आयोजना प्रमुख नरेन्द्र लामाले भने, ‘अनुकूल मौसमले पनि पर्यटक संख्या बढेको हो ।’ मनास्लु क्षेत्र भ्रमण गर्नेमा जर्मन र फ्रान्सका पर्यटक धेरै छन् । नेदरल्याण्ड, ब्राजिल, स्पेन, अर्जेन्टिना, जोर्डन, फिनल्याण्ड, उरुग्वे, पोल्याण्ड, जापान, चीन, टर्की, अमेरिका र दक्षिण अफ्रिकाका पर्यटक भ्रमणका लागि आउने गरेका छन् । एम–क्यापले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार सन् २०१८ मा सार्क राष्ट्रका ८६ पर्यटकले उक्त क्षेत्रको भ्रमण गरेका छन् ।
सार्कबाहेकका राष्ट्रका ७ हजार ५ सय ५४ पर्यटकले उत्त क्षेत्रको भ्रमण गरेको लामाले बताए । एमक्यापअन्तर्गतको जगतस्थित पर्यटक जाँच चौकीले पदयात्रा मार्ग भएर जाने पर्यटकको विवरण संकलन गर्दै आएको छ । ‘यति आउँछन् भन्ने लक्ष्य नै नराखे पनि ८ हजारजनासम्मले भम्रण गर्छन् कि भन्ने थियो । लगभग पर्यटक आए,’ उनले भने, ‘अघिल्ला वर्षहरूको तथ्यांक हेर्दा वर्षैपिच्छे पर्यटकको आगमन दर बढेको छ ।’ सन् २०१८ मात्र पर्यटक प्रवेश शुल्कबापत १ करोड ६९ लाख ७१ हजार ५ सय ४० रुपैयाँ राजस्व संकलन भएको प्रमुख लामाले बताए ।
प्राकृतिक र सांस्कृतिक हिसाबले उक्त क्षेत्र मनमोहक रहेकाले पर्यटकको संख्यामा बर्सेनि वृद्घि भएको उनले दाबी गरे । संरक्षित जंगलमा पाइने लोपन्मुख प्रजातिका वन्यजन्तु, चराचुरुंगी, गुम्बा, हिमश्रृंखला र वातावरणले उत्त क्षेत्रमा पर्यटक तान्ने गरेको स्थानीय बताउँछन् । मार्च, अप्रिल र मे तथा अक्टोबर र नोभेम्बरलाई मनास्लु संरक्षण क्षेत्र भ्रमणको उपयुक्त समय मानिन्छ ।
संरक्षण क्षेत्रअन्तर्गत नुव्री र चुम उपत्यका पर्यटकको रोजाइमा पर्ने गरेका छन् । ८ हजार १ सय ६३ मिटर उचाइको मनास्लु हिमालय आरोहण गर्ने पर्यटक पनि उक्त क्षेत्रमा आउने गरेका छन् । ५ हजार २ सय मिटर उचाइको लार्केपास गरेर मनाङ निस्कने पर्यटकहरू पनि उक्त क्षेत्र पुग्ने गरेका छन् । सामान्यतया आठ दिनमा लार्के पास गर्न सकिन्छ ।
विदेशी पर्यटकको मात्रै अभिलेख राख्ने गरे पनि उक्त क्षेत्र पुग्ने आन्तरिक पर्यटकको संख्या पनि बढ्दै गएको एमक्यापले जनाएको छ । विदेशीलाई प्रवेशमा निषेध मनास्लु क्षेत्रलाई सरकारले सन् १९९५ देखि मात्रै भ्रमणका लागि खुला गरेको हो । त्यसयता बर्सेनि पर्यटकको आगमन दर बढेको छ ।
खुला गरिएयता हालसम्म ५२ हजार ५ सय ८९ पर्यटक उक्त क्षेत्र पुगेका एमम्यापको तथ्यांकमा छ । ‘भूकम्प गएको वर्ष पदमार्ग असुरक्षित हुँदा पर्यटक संख्या घटेको थियो,’ प्रमुख लामाले भने, ‘पदमार्गको सुधार भएसँगै अहिले पर्यटकको संख्यामा वृद्घि हुँदै गएको छ ।’ चुमनुव्री गाउँपालिका अन्तर्गतको ल्हो, प्रोक, बिही, चुम्चेत, छेकम्पार, सिर्दिवास र सामागाउँलाई समेटेर मनासलु संरक्षण क्षेत्रका रूपमा विकास गरिएको छ ।
अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्रका धेरैजसो ठाउँमा सडक सञ्जाल पुगेर पदयात्रा मार्गको दूरी छोट्टिएपछि धेरै पर्यटकको रोजाइमा मनासलु क्षेत्र पर्न थालेको पर्यटन व्यवसायीको भनाइ छ । मनास्लुको ठूलो क्षेत्रमा अझै सडक पुगेको छैन । एमक्यापलगायतका संघसंस्थाले बर्सेनि पदमार्गको सुधारसँगै पूर्वाधार विस्तारलगायतका काम गरेपछि यहाँ भ्रमण गर्ने पर्यटकलाई सजिलो भएको छ । अझै उक्त क्षेत्रको पदमार्गको सुधारको आवश्यकता रहेको स्थानीय बताउँछन् ।
चुम उपत्यका पुग्ने पदमार्गमा वर्षायाममा भीरबाट ढुंगा झरिरहने र पहिरोले पदमार्ग कटान गर्दा असुरक्षित हुने छेकम्पारका लोप्साङ लामाले बताए ।
प्रकाशित : पुस २७, २०७५ ०९:४५
