कोटकालीमा चिरञ्जीवी चिन्तन

२०४५ मा पार्टीको केन्द्रीय सदस्य भएका उनी २०४८, ०५१ र ०५६ मा लगातार सांसद मात्रै भएनन्, आपूर्ति, सञ्चार, स्थानीय विकास र समाज कल्याणमन्त्रीसमेत भए ।

२०६७ साल चैत ३ बाट उनी भ्रष्टाचार मुद्दामा १३ महिना जेल परे । मुक्त भएपछि उनको राजनीतिक यात्रामा ब्रेक लागेको छ । न उनी पार्टीका कार्यक्रममा हुन्छन्, न त सभासम्मेलनमा । साबिकको बुंकोट–६ चापाबोट घर भएका उनी यतिबेला फुर्सदिला छन् । सोमबार उनी पुख्र्यौली थलो सहिद लखन गाउँपालिका–८ बुँकोटको कोटकाली भूमे मन्दिर परिसरमा थिए ।

कोटकालीको संरक्षणसँगै यसको प्रवद्र्घनमा वाग्लेले विगतदेखि नै सक्रियता देखाउँदै आएका थिए । भौतिक योजना मन्त्री हुँदा उनले मनकामना आएका धार्मिक पर्यटकलाई बुंकोटको कोटकाली हुँदै गोरखकालीसम्म पुर्‍याउन पदमार्ग निर्माणको खाका यहाँका स्थानीयलाई सुनाएका थिए । ती योजनाहरू उनी सत्तामा छँदा योजनाका रूपमा अघि बढेनन् । तर, उनका कुरा रमाइलो मानेर सुन्न बुंकोटका गाउँले अझै मन पराउँछन् ।

गत मंसिरमा उनले बुढीगण्डकी जलविद्युत् आयोजनाको डुबान क्षेत्रमा पर्ने जग्गाबाट आएको मुआब्जा सोही मन्दिर संरक्षणका लागि अक्षयकोष स्थापना गरे । साबिकको अश्राङ गाविस–५ को कित्ता नम्बर १४२४ को ६ रोपनी क्षेत्रफलबाट आएको २२ लाख १८ हजार ४ सय ४० रुपैयाँ मुआब्जा रकमको चेक मन्दिरको कोषलाई दिएका हुन् ।

मन्दिरमा सुरु गरिएको सप्ताहमा सक्रियरूपमा उनी सहभागी छन् । तीन दिनयता बुंकोटमा रहेका उनले भने, ‘मेरो परिवार, बडा, मन्दिर सञ्चालक समितिले संयुक्त रूपमा सप्ताह लगाएका हौं । गाउँका मान्छे र देशलाई अशान्ति नहोस् भन्ने हाम्रो कामना छ ।’

सप्ताह लगाउने तयारी बैठकमा कथा वाचनका लागि वाग्लेलाई पनि लगाउने सहमति गाउँलेले गरेका थिए । त्यसअनुसार वाग्लेले मंगलबार २ घण्टा कथा वाचनसमेत गर्नेछन् । ‘म पनि पण्डितकै छोरो, भोलि २ घण्टा पण्डितकै काम गर्दैछु,’ उनले भने । धार्मिक महोत्सवको अवधिभर आफू बुंकोटमै रहने उनले बताए ।

ऐतिहासिक स्थलको रूपमा परिचित कोटकाली मन्दिर क्षेत्रलाई पर्यटकीयस्थलका रूपमा परिचित गराउन सञ्चालन समिति छ । ‘हाम्रो उद्देश्य भनेकै पर्यटकीय स्थलको रूपमा परिचित गराउनु हो,’ सचिव नेत्र खनालले भने, ‘यहाँ पर्यटक भित्र्याउन प्रचारप्रसारकै आवश्यकता छ ।’ सँगै संरचना निर्माणलाई प्राथमिकतामा राखिएको उनले बताए । ‘हटियाका केही घरमा होमस्टे सेवा सञ्चालन गर्ने तयारी पनि गरिरहेका छौं,’ उनले भने ।

कोटकालीमा नवरात्रि, चैतेदसैं र अक्षय तृतीयामा तीनपटक विशेष पूजा हुन्छ । ‘वर्षमा तीनपटक गोरखकालीमा जस्तै यहाँ पनि वैदिक विधिपूर्वक पूजा हुन्छ,’ वडाध्यक्ष काशी अंगाईंले भने । मन्दिरमा पूजा व्यवस्थापनका लागि वाग्ले र स्थानीयहरूबाट संकलित करिब २५ लाखलाई बढाएर अक्षयकोष ४० लाख पुर्‍याउने योजना रहेको उनले बताए ।

‘वाग्लेले उपलब्ध गराउने जग्गाको मुआब्जा रकममा अझै १६ लाख आउनै बाँकी छ,’ उनले भने, ‘त्यो पनि जम्मा गर्छौं । अक्षयकोषबाट आएको ७५ प्रतिशत ब्याज नित्य पूजा, दसैं पूजा र नगरा लगाउने कर्मचारीलाई ज्याला उपलब्ध गराउँछौं ।’

२५ प्रतिशत ब्याज अक्षयकोषमै थप हुँदै जाने विधान बनाइएको छ । तीन शताब्दी पुरानो मानिएको मन्दिरको संरचनाको जीणोद्धारका लागि गत वर्ष पुरातत्त्व विभागले १० लाख रुपैयाँ उपलब्ध गराएको थियो । कोटकाली सँगै रहेको भूमे मन्दिरमा पूजा गर्दा कृषि उपजको उत्पादन बढ्ने र दैवी विपत्ति नआउने स्थानीयको विश्वास छ ।