काँचुली फेर्दै हर्रेबर्रे

गत बुधबार काँचो मर्चे केराको एक घरी राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणका जिल्ला आयोजना एकाइ प्रमुख बलराम मिश्र, ओभरसियर हरि बोहरा र जिल्ला समन्वय समितिका निमित्त समन्वय अधिकारी शेषकान्त घिमिरेले २ सय ५० रुपैयाँमा खरिद गरे । ‘अहिले यहाँबाट केरा, लोकल कुखुरा धमाधम बिक्री भएका छन्,’ विकले भने, ‘यही पैसाले घरमा नुन, तेल, चिनी, चियापत्ती र छोराछोरीको पढाइ खर्च पुगेको छ ।’

सहरका व्यवसायी, कर्मचारीले गाउँका उत्पादन मन पराउने भएकाले भाउ पाउन थालेको उनले बताए । ‘गाउँ छाडेर तराई जाने तयारी थियो । बारीमा उत्पादन भएका वस्तु बिक्री हुन थालेपछि अब नजाने सोच बनाएँ,’ उनले भने । एक घरी केरा बेच्दा दुईदेखि ५ सय रुपैयाँसम्म आम्दानी हुने र २ महिनामा ३ घरी केरा बिक्रीबाट नौ सय रुपैयाँ हात परेको उनले सुनाए ।

सन्धिखर्क–गोरुसिंगे खण्डको चक्लाबाट करिब १२ किमि दूरी पार गरेपछि सिद्धाराको हर्रे र बर्रे गाउँमा पुगिन्छ । जिल्लाको दुर्गम गाउँ सिद्धारामा यसअघि हिउँदमा मात्रै गाडी चल्थे । सिद्धारा छिर्ने मूलद्वारमै सडक बिग्रेपछि यातायात सहज थिएन । अहिले सडक बन्दै गरेपछि हर्रे र बर्रेवासीको जीवन स्तर फेरिन थालेको छ । ‘हिउँदको ३/४ महिना मात्रै गाडी चल्थ्यो, अरू बेला हिँडेर चक्ला पुग्न झन्डै ४ घण्टा लाग्थ्यो, अहिले आधा घण्टामै पुगिन्छ,’ हर्रेका हिमलाल बेल्वासेले भने, ‘यात्राको दूरी छोट्टियो । हाम्रो बारीमा फलेका तरकारी, खसीबोका, कुखुराले मूल्य पाउन थाले ।’ गाउँमा नियमित गाडी चलेपछि यहाँ उत्पादित वस्तु बजारसम्म पुर्‍याउन सम्भव भएको उनले बताए ।

हर्रे र बर्रे हुँदै अन्य गाउँमा जान सकिन्छ । जिल्लाको २७ प्रतिशत भूगोल ओगटेको साबिकको सिद्धारा गाविस नयाँ संरचनामा शीतगंगा नगरपालिकाका ३ वडा बनाइएको छ । ‘सिद्धारा छिर्ने मूलद्वारको सडक सुधार भएपछि गाउँको मुहार नै फेरिँदै छ,’ शीतगंगा १० का वडाध्यक्ष हिम्मत पोखरेलले भने, ‘विकासको मेरुदण्ड नै बाटो हो । विकास, उत्पादन, कृषि र पशुपालनले यहाँको रूप फेर्दै छ ।’ बाटो पिच भएपछि बसाइँसराइ गरेर गाउँ छाड्नेको संख्यामा पनि कमी हुने उनले बताए ।

‘अघिल्लो आर्थिक वर्षमा मेरो वडाबाट ४० घरपरिवारले तराईमा बसाइँ सरेका थिए,’ उनले भने, ‘यस वर्षको अहिलेसम्म १८ घरपरिवारले मात्रै गाउँ छाडेका छन् । धेरै गाउँलेले गाउँमै सुविधा पुगेपछि बसाइँ नसर्ने बताएका छन् ।’ राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणको केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन एकाइको कुल २४ करोड ७४ लाख ४९ हजार ९ सय रुपैयाँको लगानीमा यस वर्ष यहाँको ११ किमि सडक निर्माण भइरहेको छ ।