कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२१.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १६१

शौचालयमा सुर्तीजन्यका खोल

डीआर पन्त

डडेलधुरा — स्कुलको शौचालय जताततै गुट्खा खाएर थुकेको दाग छ । शौचालय वरिपरि गुट्खाका खोल छरिएका छन । त्यति मात्र होइन भारतवाट अवैध रुपमा भित्रिने सूर्तिका खाली खोल पनि चारैतिर छरिएका छन् ।

यो दृश्य वैतडी पाटन नगरपालिकावाट मैलौली जाने मूल वाटोमा पर्ने एउटा आधारभूत विद्यालयको हो । गाउँं छिर्ने मूल वाटोमा आधा किमीसम्म जताततै हिँडने बाटोमा जताततै गुटा, सूर्ति र चुरोटका खाली खोल छरिएको देखिन्छ । ओरालो वाटोमा गुट्खा, सूर्ति र चुरोटका खाली खोलमा चिप्लीएर धेरै जना घाइते समेत भइसकेका छन । यो वाटो मात्र होइन मूल सडकवाट गाउंँ पस्ने हरेक बाटोको हालत पनि यस्तै छ । डडेलधुराको भागेश्वर गाउँंपालिका ४ स्थित गाउँंको दृश्य हो यो ।


वैतडीको एक बिद्यालय र डडेल्धुराको एक गाउंको उदाहरण मात्र हो यो । प्राय हरेक बिद्यालय र गाउंँको अवस्था एउटै छ । १२ बर्ष उमेरका देखि अन्तिम अवस्थामा पुगेका बृद्ध समेतलाइ स्वास्थ्यका लागि अत्यन्त हानिकारक मानिने गुट्खाको लतले नराम्ररी गांँजेको छ ।


सूर्तिजन्य पदार्थको सेवनका कारण बृद्धबृद्धा भन्दा पनि किशोर उमेरका वालवालिका को भविष्य नै गम्भीर संकटमा देखिएको छ । ‘नयांँ पुस्ताको स्वास्थ्यसँंगै देशको भबिष्य समेत गम्भीर संकटमा छ’ चिकित्सक डा राज पाण्डेय भन्छन ‘एक अध्ययनले ६० प्रतिशत किशोर पुस्ता यो लतका कारण कम उमेरमै गम्भीर रोगको चपेटामा पर्न थालेका छन ।’


गाउंँमा खाद्य पदार्थ सहज रुपमा पाउन सकिदैन तर मन्द बिषका रुपमा चिकित्सकहरूले प्रमाणित गरेको गुट्खा र सूर्ति नपाइने कुनै गाउंँ छैन । खाद्य पदार्थ भन्दा वढी विक्री गुट्खा र सूर्ति हुन्छ’ एकजना ब्यबसायी डम्वर भण्डारी भन्छन ‘भारतवाट अवैध रुपमा भित्रिने गुट्खा र सूर्तिले जति बजार पाएको छ त्यति वजार अरु कुनै उत्पादनको देखिदैन ।’


१० जना किशोर उमेरका ब्यक्ति मध्ये ६ जनाले सूर्तिजन्य पदार्थ सेवन गर्ने गरेको भेटिएको छ’ डा. पाण्डेयले भने ‘बिभिन्न स्वास्थ्य संस्थामा काम गर्दा आफुले गरेको अनुसन्धानमा यस्तो अवस्था देखिएको हो ।’ बिद्यालय होस या अन्य कुनै सार्वजनिक स्थल हरेक ठाउंँमा निर्वाध रुपमा सूर्तिजन्य पदार्थको सेवन र विक्री बितरणले नयाँं पुस्ता नराम्ररी प्रभावित भएको छ ।

प्रकाशित : वैशाख ३०, २०७६ १०:४१
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?