बेलायतको वित्तीय अवस्था पुस्तकमा
काठमाडौँ — विश्व अर्थतन्त्रको शक्तिशाली केन्द्र बेलायत खासगरी विभिन्न समयमा ठूल्ठूला उतारचढाबको साक्षी बनेको छ । सन् २००८ को विश्वव्यापी आर्थिक मन्दी होस् वा पछिल्लो समयको ब्रेक्जिट गतिरोध नै किन नहोस् बेलायती अर्थतन्त्रले विभिन्न चुनौतीको सामना गर्दै आइरहेको छ ।
१९ औं शताब्दीको औद्योगिक क्रान्तियता निरन्तर विकासको गति समातेको अर्थतन्त्र दोस्रो विश्वयुद्धका कारण केही शिथिल भयो । तर सन् १९७० को दशकमा प्रधानमन्त्री मार्गरेट थ्याचरको निजीकरण नीतिसँगै पुन: जुर्मुराएको बेलायत त्यसयता विभिन्न सामग्री उत्पादन, कृषि, प्राकृतिक स्रोत, वित्त व्यवस्थापन लगायत विषयमा केन्द्रित छ ।
बेलायतले कसरी आफ्नो अर्थतन्त्रलाई स्थिर राख्न सफल रह्यो भन्ने कुरा पक्कै पनि नेपालले पनि सिक्न सक्छ । यही सेरोफेरोमा बेलायतमा लामो समयदेखि बसोबासरत अर्थ व्यवस्थापनका जानकार विकलचन्द्र आचार्यको पुस्तक ‘बेलायतको वित्तीय अवलोकन’ शुक्रबार सार्वजनिक गरिएको छ । पुस्तकमा बेलायतको वित्तीय सामर्थ, बैंकिङ इतिहास, बैंकको संरचना तथा कार्यविधि, पाउन्ड स्टर्लिङको अवस्था, सम्पत्ति शुद्धिकरण, बिमा, ब्रेक्जिट, औद्योगिक क्रान्तिको शिक्षा, लन्डन स्टक मार्केट लगायत वित्तीय क्षेत्रका विविध विषय समाबेश छन् ।
राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रममा राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्वअध्यक्ष एवं पूर्वगभर्नर दीपेन्द्रबहादुर क्षेत्रीले पुस्तकको बिमोचन गरे । बेलायतको वित्तीय अवधारणा समेटेर लेखिए पनि नेपाली सन्दर्भ जोडिएकाले पुस्तक निकै उपयोगी रहेको क्षेत्रीले बताए । ‘पुस्तक धेरै नै उपयोगी र सूचनामूलक छ,’ उनले भने, ‘देश बाहिर बसेर पनि मातृभूमिलाई यत्तिको योगदान दिन सक्नु ठूलो कुरा हो ।’
राष्ट्र बैंकका पूर्वकार्यकारी निर्देशक नरबहादुर थापा र सानिमा बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत भुवन दाहालले पुस्तकमाथि टिप्पणी गरेका थिए । बेलायतको वित्तीय परिवेशबाट नेपालले नीतिगत रुपमा धैरै कुरा सिक्न सक्ने देखिन्छ । विश्वको एक शक्तिशाली वित्तीय केन्द्र बारेको वास्तविक परिवेश बुझ्न पुस्तकले सहयोग पुर्याउँछ । बेलायतको वित्तीय क्षेत्रले संसारभरि प्रभाव पार्ने गरेकोले राजधानी लन्डन आर्थिक केन्द्र रहिआएको छ । बेलायतमा मात्रै दिनमा औसत करिब २ दशमलब ७३ ट्रिलियन (२०७३ अर्ब) डलर बराबरको विदेशी विनिमयको कारोबार हुने गर्छ, जुन कुल विश्व कारोबारको ४० दशमलब ९ प्रतिशत हो । अमेरिकाको डाओ जोन्स र नस्डाक पछि लन्डन स्टक मार्केट आउँछ ।
बेलायतको प्रतिष्ठित प्राइभेट स्कुल आर्डिङलाए कलेजमा छात्र वृत्ति पाएर वि.सं. २०५० मा बेलायत पुगेका लेखक शिक्षा, साहित्य तथा स्वास्थ्य क्षेत्रमा कलम चलाउँदै आएका छन् । यसअघि आचार्यका लन्डनमा मुटु दुख्दा, कोरोनरी मुटुरोग, बेलायती आँगनमा गोर्खाली सुवास र मोह गरी चार कृति प्रकाशित भइसकेका छन् । व्यवस्थापन विषयबारे लामो अनुभव संगालेका लेखक ब्रिटिस मेडिकल जर्नालिष्ट एशोसिएसनका सदस्यसमेत हुन् ।
