पक्षघातपछि मस्तिष्कमा यन्त्र जडान गरिएका पहिलो बिरामीले अनलाइन चेस खेलेको दाबी
काठमाडौँ — इलन मस्कको ब्रेन-चिप कम्पनी न्युरालिंकले आफ्नो पहिलो बिरामीले शल्यक्रिया गरी मस्तिष्कमा राखिएको यन्त्र प्रयोग गरेर कम्प्युटरमा कर्सर चलाएको सार्वजनिक गरेको छ ।
सामाजिक सञ्जाल एक्समा नौ मिनेटको लाइभस्ट्रिममा, काँधमुनि पक्षघात भएका नोल्यान्ड अर्बागले अनलाइन चेस खेल्नको लागि कर्सर प्रयोग गरिरहेको देखाएको थियो । अर्बागको ड्राइभिङ गर्दा दुर्घटनामा परेपछि काँधमुनि पक्षाघात भएको थियो । उनमा गत जनवरीमा चिप प्रत्यारोपण गरिएको थियो ।
मस्कको ब्रेन-चिप कम्पनीको लक्ष्य स्नायुसम्बन्धी जटिल समस्या भएका बिरामीहरूको मस्तिष्कमा चिप जडान गरेर त्यसलाई कम्प्युटरसँग जोड्नु रहेको छ ।
— Neuralink (@neuralink) March 20, 2024
'शल्यक्रिया एकदम सजिलो थियो,' अर्बागले आफ्नो प्रस्तुतिकरणको क्रममा भने । अर्बागलेका अनुसार उनको मस्तिष्कमा जडान गरिएको यन्त्रको मद्दतले भिडियो गेम सिभिलाइजेसन चार पनि खेलेका थिए । उनको भनाइमा न्यूरालिंककै कारणले उनले लगातार ८ घण्टा गेम खेल्न सकेका थिए । यद्यपि अर्बागले नयाँ प्रविधि पूर्णरुपमा ठीक नभइसकेको र केही समस्याहरू सामना गरेको पनि बताए ।
न्यूरालिंकको यन्त्र, एक पाउन्ड सिक्काको जति ठूलो छ भने त्यसमा जडान भएका माइक्रोस्कोपिक तारहरू मस्तिष्कको न्यूरोन गतिविधि पढ्न सक्छ । त्यसलाई वायरलेस माध्यमबाट प्रापक यन्त्रमा पठाउन सक्छ । कम्पनीले सुरुमा सुँगुरहरूमा पनि परीक्षण गरेको थियो भने पछि बाँदरहरूले त्यसैको सहयोगमा भिडियो गेम पोङको आधारभूत संस्करण खेल्न सकेको दाबी गरेको थियो । न्यूरालिंकलाई अमेरिकी फूड एन्ड ड्रग एडमिनिस्ट्रेसन (एफडीए)ले मे २०२३ मा मानिसमा चिप परीक्षण गर्ने अनुमति दिएको थियो ।
न्यूरालिंकबाहेक स्विट्जरल्यान्डको लुसेनमा रहेको इकोले पोलिटेक्निक फेडेरेलले पनि पक्षघात भएका गर्ट-जान ओस्कमको मस्तिष्क र मेरुदण्डमा विद्युतीय यन्त्र जडान गरेका थिए । जसको साहयतामा उनलाई सोचेरै मात्र पनि हिँड्न सफल बनाएको छ । उनमा प्रत्यारोपण गरेको यन्त्रले वायरलेस रूपमा उनको खुट्टासम्म उनले सोचेको कुरा सञ्चार गर्दछ । यस सफलताको विवरणहरू गत वर्ष समीक्षा गरिएको नेचर जर्नलमा प्रकाशित भएका थिए ।
मानव मस्तिष्क लगभग ८ अर्ब ६ करोड न्यूरोन्सको घर हो । स्नायु कोशिकाहरू एकअर्कासँग विद्युतीय तरंगको माध्ययमबाट जोडिएका हुन्छन् । वैज्ञानिकहरूले ती केही संकेतहरू पत्ता लगाउन सक्ने उपकरणहरू विकास गरेका छन् । त्यस्ता यन्त्रहरू कि त टोपीका रुपमा छन् भने केहीलाई मस्तिष्कभित्र नै शल्यक्रिया गरेर जडान गर्ने गरिन्छ ।
ब्रेन-कम्प्युटर इन्टरफेस (बीसीआई) को रूपमा चिनिने यस प्रविधिको विकासमा अहिले लाखौं डलर खर्च भइरहेको छ ।
प्रकाशित : चैत्र ८, २०८० १७:२७
