‘बुलाकीसँग सेल्फी खिच्न्या हो ?’

जाजरकोटकी तुलसी बुढा र जयासरी राउतको झुम्के बुलाकीले धेरैलाई आकर्षित गरिरहेको छ । उनीहरूलाई देखेर धेरैले अचेल बुलाकीबारे सोध्छन् र ‘सेल्फी खिच्छौं है बज्यै’ भन्दै मोबाइल तेस्र्याइहाल्छन् ।

खुम्चिएको मुहारमा टलक्क टल्किने बुलाकी र छाते फुलीमा उनीहरू खुलेका देखिन्छन् । कोहलपुर खडगवार गाउँपालिकामा बसोबास रहेका छोराबुहारी भेट्न जयासरी र तुलसी बेलाबखत आउने गर्छन् । ‘यहाँ आएपछि देखे जतिकाले फोटो खिच्छु बज्यै भन्छन्,’ ७५ वर्षीया तुलसीले भनिन्, ‘बजारमा त जानै हुन्न कहिल्यै बुलाकी नदेखेझैं हेरिरहन्छन् ।’ यहाँ यस्ता गहना लगाएका देखिन छाडे । आधुनिक गहनामा आकर्षित भएपछि परम्परागत लोपोन्मुख छन् ।

जयासरी तुलसीकी काकी हुन् । एउटै उमेरका काकी–भतिजी बालकैदेखि छुट्टिएका छैनन् । जहाँ जाँदा पनि सँगै हुन्छन् । हेर्नेका लागि उनीहरूको झुम्के बुलाकी रमाइलो होला । यसमा दुवैका बालापन, जवानी र बितेका क्षणका सम्झना गाँसिएका छन् । तुलसीका लागि आमाले गहुँ बेचेर सानैमा फुली बनाएकी थिइन् । त्यो केटाकेटीमै हराएछ ।

बिहेपछि श्रीमान्को घर आउँदा राम्रै बुलाकी पाइन् । २५ वर्षको उमेर पुग्दा बुलाकीको डिजाइन फेरिएको रहेछ । ‘पातैपाता परेको बुलाकीमा पत्थर जोड्ने चलन चल्न थाल्यो,’ तुलसीले जाजरकोटे लवजमा भनिन्, ‘सबुईले लाउँदा मुलाई’नि रहर लाग्यो ।’ त्यतिबेला ८ मोहरमा आधा तोला सुनको बुलाकी बनाएको उनले बताइन् । तुलसीको नाकमा अझै त्यही बुलाकी छ ।

जयासरीको बुलाकी तुलसीको भन्दा अलिक सानो छ । ‘सुन थोरै छ, उनको भन्दा मेरो बुलाकीमा,’ जयासरीले भनिन्, ‘यिनको नाक अलि ठूलो छ, मेरो भन्दा, त्यसैले सुन थपेकी होलिन् ।’ बुलाकीसित जयासरी र तुलसाको रमाइला क्षण समेटिएका छन् । पोलेको मकै दाँतले कोपर्दा एकपटक बुलाकी नै मुखमा परेको घटना तुलसीले सुनाइन् । जयासरीले बुलाकी धुने बेला सुन टुक्रिएको बताइन् । नाक छोप्ने गरी लगाउँदा उनीहरूलाई कहिल्यै झन्झट लागेन ।

नाकमा बुलाकी नभए कस्तो होला ? यो कुरा तुलसा र जयासरी कल्पनासमेत गर्न चाहँदैनन् । ‘लौ न बुलाकी नभए त नाकै नरहला,’ उनीहरूले भने । गुन्यूचोली, कम्मरमा पटुकी र कपालमा रुमाल बेरेका दुई बज्यैका आफ्नै फेसन छन् जुन अरूसँग मेल खाँदैनन् । अरूभन्दा अलग देखिन्छन् । झुम्के बुलाकीको चलन अहिले विस्तारै हराउँदै गएको दुवैलाई थाहा छ ।

जाजरकोटमा पनि नयाँ पुस्ताले लगाउन छाडे । नातिनातिनालाई काखमा खेलाउँदा पनि त्यही बुलाकीले भुलाउन सजिलो हुन्छ तुलसीलाई । जाजरकोट फर्किएपछि बुलाकी देखेर दंग परेका मान्छेहरूका कुरा छिमेकीलाई सुनाउने गरेको उनी बताउँछन् । देख्नेहरूले फोटो खिच्न प्रस्ताव राखे उनीहरू मख्ख पर्दै खित्का छोडेर हाँस्छन् र भन्छन्, ‘ए, बुलाकीसँग सेल्फी खिच्न्या हो ?’